“5 không”: không đói nghèo, không vi phạm pháp luật và tệ nạn xã hội, không có bạo lực gia đình, không sinh con thứ ba trở lên, không có trẻ suy dinh dưỡng và bỏ học; “3 sạch”: sạch nhà, sạch bếp, sạch ngõ.
Từ 8 tiêu chí này, chính người phụ nữ sẽ tham gia hoạch định, có kế hoạch trong việc xây dựng và quản lý tài chính, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần, tham gia xây dựng Nông thôn mới... Với những hoạt động, cách thức tổ chức và hướng đi phù hợp, sức lan tỏa của phong trào “5 không, 3 sạch” đã được khẳng định. Thêm những mô hình hiệu quả, nhiều vườn tạp được cải tạo, thêm mối gắn kết cộng đồng và hơn hết mỗi làng quê đã thực sự đổi thay nhờ những việc làm thiết thực. Nhiều cách làm hay trong phong trào “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch“ được phát huy. Các chi, tổ, nhóm giúp nhau làm kinh tế, chọn giống cây, con vật nuôi, hỗ trợ ngày công cho đến gây quỹ, cải tạo vườn hoang, vườn tạp lần lượt ra đời. Mỗi người mỗi việc, chị em đều nhận thức cao việc sạch nhà, đẹp xóm cũng chính là hiệu quả cho mình và đẹp cho cộng đồng xã hội.
Với thực tế trên 50% lực lượng lao động là phụ nữ sống ở khu vực nông thôn chủ yếu là làm nông nghiệp, hơn ai hết, phụ nữ vừa là chủ thể, là lực lượng lao động chính trong nông nghiệp, nông thôn, vừa là người được trực tiếp hưởng lợi những thành quả tốt đẹp do NTM đưa lại. 8 tiêu chí xây dựng gia đình “5 không, 3 sạch” như một thang giá trị mới cho những gia đình nông thôn trong thời đại mới, làm thay đổi tư duy và thái độ sống trong các gia đình và cộng đồng thôn xóm. Vai trò của các cấp hội và hội viên được thể hiện rõ qua kết quả của những gia đình văn hóa, thôn xóm bình yên, những mô hình tương trợ, những tổ nhóm giúp nhau phát triển sản xuất, xây dựng kinh tế... Tính bền vững và hoạt động có chiều sâu, có tính sáng tạo của các cấp hội phụ nữ được khơi dậy, nội lực được phát huy nhờ sự “cần cù – tự lực – hợp tác” của chính mỗi chị em.
Đánh giá về hiệu quả của phong trào “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch”, chị Lê Thị Ánh Trúc - Chủ tịch Hội LHPN xã Tam Hòa cho biết: “Thông qua các hoạt động xây dựng “5 không, 3 sạch” đã góp phần giảm tỉ lệ hộ nghèo, hạn chế tình trạng bạo lực gia đình, giảm tỉ lệ sinh con thứ 3, giảm tỉ lệ học sinh bỏ học và trẻ em vi phạm pháp luật, suy dinh dưỡng. Các cấp hội phụ nữ không chỉ hỗ trợ hội viên xây dựng gia đình no ấm, bình đẳng, tiến bộ, hạnh phúc mà còn cùng với cộng đồng chung tay xây dựng Nông thôn mới”.
Chí Ba